سایت عمومی

اولین بار که کسی به من پیشنهاد کار نتورک مارکتینگ داد، حدود ۴ سال پیش بود. یکی از دوستانم که رفت و آمد کمی با هم داشتیم، تماس گرفت و گفت:‌ «سلام داش عماد گل! چطوری؟ دلم تنگ شده برات. بریم بیرون ببینیم همو.» من هم که از ماجرا خبر نداشتم، با این که این رفتار کمی برام عجیب بود، قبول کردم. رفتیم و من را به قول خودشان، «پرزنت» کرد و کلی دلیل آورد تا این کار را موجه نشان بدهد. من با هزار دلیل و بهانه قبول نکردم. مهم‌ترینش دلیلم این بود که همان موقع که تازه سال اول دانشگاه تموم شده بود، یک کار واقعی داشتم. بعد از آن هم موارد زیادی پیش آمد و همه را رد کردم. حتی در یک مورد، دوستی که ۱۰ سال از او بی‌خبر بودم، زنگ زد و درخواست تجدید دیدار کرد. این بار می‌دانستم ماجرا چیست اما به روی خودم نیاوردم و به احترام دوستی عمیقی که در گذشته داشتیم، قبول کردم همدیگر را ببینیم. این بار حتی تا داخل شرکت نتورک مارکتینگشان هم رفتم تا ببینم ماجرا چیست. این بار توسط یکی از مدیران آن شرکت پرزنت شدم. طبیعتا این بار را هم رد کردم. حالا قصد دارم در این مطلب، چند دلیل مهم درباره این که چرا کار نتورک مارکتینگ کار باطلی است، با شما در میان بگذارم. پیشنهاد می‌کنم بخوانید و برای افرادی که به فکر عضویت در این شرکت‌ها هستند، بفرستید. .... * به روزرسانی، ۶ آبان ۱۳۹۸: با توجه به پیام‌ها، نظرات و انتقادات زیادی که بعد از انتشار این مطلب دریافت کردم، تصمیم گرفتم توضیحاتی را برای شفافیت و درک بهتر مطلب ارائه کنم. پیشنهاد می‌کنم پیش از خواندن مطلب اصلی، این توضیحات را مطالعه کنید. همچنین خواهش می‌کنم از ارسال پیام شخصی در شبکه‌های اجتماعی برای بحث با من درباره نتورک مارکتینگ خودداری کنید. ۱- تمایز فروش و بازاریابی: گاهی اوقات فروش (که نتورک مارکتینگ یکی از روش‌های فروش است) با بازاریابی اشتباه گرفته می‌شود. در حالی این که دو، حوزه‌هایی جدا از همدیگر هستند. بازاریابی شبکه‌‌ای، یک ابزار فروش است که هر شرکتی می‌تواند از آن برای فروش محصولاتش استفاده کند. اما در ایران، به جای این که یک ابزار فروش باشد، خودش تبدیل به کسب و کار شده است که مفهوم اصلی خود نتورک مارکتینگ را زیر پا می‌گذارد. ۲- تعریف علمی بازاریابی: بهتر از پیش از نظر دادن درباره بازاریابی شبکه‌ای، با مفهوم علمی بازاریابی آشنا شویم. فیلیپ کاتلر که از او به عنوان پدر علم بازاریابی نوین یاد می‌شود، بازاریابی را اینگونه تعریف می‌کند: «بازاریابی فرآیند خلق و ارائه ارزش با هدف تأمین نیازهای بازار هدف و همزمان کسب سود است.» در این فرآیند، ۴ هسته اصلی بازاریابی برای پیشبرد برنامه‌های بازاریابی مورد تحلیل و برنامه‌ریزی قرار می‌گیرند که اصطلاحا «آمیخته بازاریابی» (معروف به 4P) نام دارد و اجزای آن عبارتند از: محصول (Product)، قیمت (Price)، محل (Place) و تبلیغات (Promotion) که در صورت تمایل می‌توانید تعریف هر کدام را به طور مفصل مطالعه کنید. ضمنا سایت متمم هم منبع خوبی برای مطالعه در زمینه بازاریابی است. ۳- منبع مطلب: این نوشته برداشتی است از مشاهدات میدانی (پرزنت شدن، حضور در شرکت‌های این حوزه، تست کردن محصولات و ...)، تجربه کار حرفه‌ای در زمینه بازاریابی و توسعه کسب و کار و مطالعات شخصی و آکادمیک. بنده هیچ ادعایی ندارم و هدفم فقط آگاهی‌بخشی به جامعه است. ضمنا این تریبون یک طرفه نیست. نوشتن آزاد است و هر کسی می‌تواند نظرش را آزادانه منتشر کند. اگر به این مطلب نقد جدی دارید، به جای کوبیدن بنده، مقاله بنویسید و منتشر کنید. قضاوت با خواننده است. نهایتا فراموش نکنید که چرخ اقتصاد با خلق ارزش و تولید محصول می‌چرخد. در ادامه شما را به خواندن این مقاله دعوت می‌کنم. .... ۱- مشتری اصلی شرکت نتورک مارکتینگ، خود شما هستید. وقتی شما در شرکت نتورک مارکتینگ کار می‌کنید، به شما یک سری کالا می‌دهند و می‌گویند بفروشید. اما اینطور نیست که کالا را در اختیار شما بگذارند و بعد از فروش، سودش را با شما تقسیم کنند. بلکه اول کالا رو به خود شما می‌فروشند و بعد می‌گویند شما هم با قیمت مشخصی آن را به افراد دیگر بفروشید. بنابراین، خود شما مشتری آن شرکت هستید و مسئولیت فروش رفتن یا نرفتن کالاهایی که خریده‌اید، با خودتان است. ۲- اگر محصولشان خوب بود، چنین روشی را برای فروش انتخاب نمی‌کردند. کالاهایی که این شرکت‌ها می‌فروشند، کالاهای مصرفی‌ای هستند که رقیب و نمونه مشابه زیاد دارند؛ مثل دستمال کاغذی، ادکلن، چای و انواع مواد غذایی و ... . این کالاها اکثرا با برند متفرقه و ناشناس تولید می‌شوند و بسیاری از آن‌ها، کیفیت مناسبی ندارند. بنابراین به خاطر نداشتن برندینگ و کیفیت مناسب، در بازار به فروش نمی‌رسند. شرکت‌های نتورک مارکتینگ از شما می‌خواهند این کالاها را به دوستان و فامیلتان بفروشید. آن‌ها هم چون به شما اعتماد دارند، می‌خرند. در واقع این شرکت‌ها، از اعتماد نزدیکان شما سوء استفاده می‌کنند. اگر هم کیفیت این کالاها خوب نباشد، اعتمادی که نزدیکان به شما دارند، لکه‌دار می‌شود. ۳- نتورک مارکتینگ یک کار غیرمولد و ترویج کننده مصرف‌گرایی است. در نتورک مارکتینگ، هیچ کالا یا ارزش افزوده‌ای تولید نمی‌شود. فقط یک کالا دست به دست می‌شود. شما هم این وسط نقش دلال را دارید و فقط به ترویج مصرف‌گرایی کمک می‌کنید. بنابراین این کار از پایه و اساس باطل است. ۴- نتورک مارکتینگ، «مارکتینگ» نیست. مارکتینگ کاری علمی است و پیش از مرحله فروش انجام می‌شود. نتورک مارکتینگ کاری عملیاتی است و با بازاریابی سر و کار ندارد. این کار بر خلاف نامش «مارکتینگ» نیست و به صورت محدود در حوزه «فروش» جای می‌گیرد. ۵- رویای یک شبه پولدار شدن را دور بریزید. بسیاری از افراد، به خاطر وعده رسیدن به درآمد خوب در کوتاه مدت، جذب این شرکت‌ها می‌شوند. این افراد معمولا آدم‌های ساده‌ای هستند که سواد یا مهارت خاصی ندارند و می‌خواهند یک شبه پولدار شوند. خیلی صریح می‌گویم که چنین اتفاقی نمی‌افتد. شما بعد از ماه‌ها فعالیت، شاید به درآمدی معمولی رو به پایین برسید که احتمالا در حد پول تو جیبی یک بچه دبیرستانی باشد. بر خلاف این که می‌گویند «این کار وقت‌گیر نیست و هر چی هم که بتونی براش وقت بذاری کفایت می‌کنه»، اما در واقع بسیار وقت‌گیره و شما باید روزانه ساعت‌ها با افراد سر و کله بزنید تا یا زیرمجموعه شما بشوند، یا کالایتان را به آن‌ها بفروشید که در اکثر مواقع هم با شکست مواجه می‌شوید گذشته از این، نتورک مارکتینگ کار پایداری نیست. ممکن است هر ماه درآمد شما نوسان داشته باشد و حتی یک روز بیدار شوید و ببینید آن شرکت جمع کرده و رفته است. کار واقعی، نیاز به دانش، مهارت و تلاش و پشتکار بلند مدت دارد. شک نکنید برای موفقیت در هر کاری، باید تلاش کنید و وقت زیادی اختصاص بدید. بنابراین وقت خودتون را با این کار تلف نکنید و به فکر یادگرفتن مهارت‌های واقعی و کاربردی و بهبود توانایی‌های خودتان باشید. برای شروع، عکس بالای مطلب می‌تواند راهنماییتان کند. ۶- شرکت‌های نتورک مارکتینگ، همان شرکت‌های هرمی هستند. افرادی که شما را به این کار دعوت می‌کنند، می‌گویند این کار قانونی است و از وزارت صنعت و معدن مجوز دارد. تنها فرق شرکت‌های نتورک مارکتینگ با شرکت‌های هرمی که می‌گفتند کلاهبرداری می‌کنند، این است که شرکت‌های نتورک مارکتینگ مالیات پرداخت کردند و مجوز گرفتند، اما شرکت‌های هرمی در آن دوره مالیات ندادند و جمعشان کردند. در شرکت هرمی کالایی وجود ندارد، اما در نتورک، کالا وجود دارد. با این حال شیوه کار هر دو یکسان است و شما با زیرمجموعه گرفتن به سود می‌رسید، نه خلق ارزش. نمی خواهم بگویم کارشان قانونی یا غیرقانونی است. فقط می‌خواهم وقتی شنیدید نتورک مارکتینگ قانونی است، فکر نکنید اتفاق خاصی افتاده است. .... امیدوارم بعد از خواندن این مطلب، درک بهتری از ماهیت نتورک مارکتینگ پیدا کرده باشید. اگر به نظرتان مفید بود، با دوستانتان که درگیر این کار هستند یا به فکر عضویت در یکی از این شرکت‌ها هستند، به اشتراک بگذارید.